Moçambique

Moçambique
Parque da Gorongosa

Douro

Douro
An cama de mofo

quarta-feira, 23 de novembro de 2011

Era nuite i tanto die



Era nuite, tanta nuite

era nuite i l die benie.

Benie l die an tanta nuite,

Siempre que la trocida ardie,

a ancendiar la nuite

cun l sol que an nós ferbie.

Ferbie-mos tanto la nuite

que até streilhas acendie.


E quando al cuidar que la nuite

yá quedaba siempre die,
 
chegaba anton l çponer

de la calor qu´an nós decie

i chegaba-mos la manhana

ourbalhada an nuosso cuorpo,

ne l cuorpo que inda ardie.

Apuis bolbie a ser nuite

nun suonho qu´ apetecie.


terça-feira, 22 de novembro de 2011

Fago-me mar





An ti
me fiç al mar,
al mar anfenito sien óndias,
praino adonde fui acostar.


Corri-te
sien nunca te correr,
mar manginado,
na tierra que me biu nacer.

Agora que melhor te conheço
i m´ ancantas
cun l tou bulhiçioso correr,
sós mar cun muntanhas,
sós mar cun miraiges,
 até l´anfenito de l miu querer.

Fago-me mar
canoua sou

frágel i atrebida

nabegante quiero ser.

segunda-feira, 21 de novembro de 2011

Ye tiempo

Cuncurso Cuontas de Natal 2011

Era tiempo de niebe, de çanceinhos, de cielo cinza, de nubres carbenadas nua sola que parecie que ua sola tapaba l cielo todo.

Era tiempo de cunflitos eiquenómicos, de gobernos caídos i nacidos por fuorça de ls mercados financeiros sien que l pobo botasse palabra cun la cruzica ne l papeluxo de l boto. I caien ls gobernos, i benien outros sien se saber cumo i cun que democracie. I prendie-se giente que nun se debie i quedaba suolta outra giente...

Era un tiempo an que homes poderosos nun pagában pu ls sous malos atos: uns porque yá s´habien scapado para países que nun ls podien botar d´alhá, outros porque nun dezien a naide que s´íban a scapar, outros porque tenien tanta fuorça que birában todo d´alrobés, ls bancos, ls gobernos, la justíçia.

Era tiempo an que ls pobres pagában an beç de ls ricos, para tapar esse poço sien fondo que cun sues apaliadeiras estes ajudórun a scabar.

Juanico era un nino cun cinco anhos. Ls uolhos grandes i de la quelor de l mar relhuzien an cada Natal, quando, al pie de la árbole de natal na squinica de la sala éran abiertas todas aqueilhas caixas anrebulhadas an papeles i lhaços, cadun mais guapo que l outro. Éran siempre del l mais deilhes. Juanico era l mais nobico de la famílhia. L´armana yá tenie quaijeque binte anhos, nacida de l pormeiro matrimónio de sou pai.

Al modo que sue mai l daba ua mano a tirar l papel i ls baraços de cada caixa, daba poulicos cun la zapaçéncia de la spera, até ber qual era l outro jogo que se seguie. Poulaba, rie-se, rie-se muito, cun aqueilha alegrie de felcidade.

Agora que yé tenie cinco anhos bie que la sue bida habie demudado. Pormeiro porque saliu de l coleijo adonde siempre habie andado i fui para ua scuola de ninos adonde nun coincie a naide, mas adonde sou pais nun pagában.

Apuis sou pai quedaba an casa an beç de ir to ls dies para ganhar la bida.

Anton pai, se la ampresa adonde trabalhabas fechou, bás para outra, dezie-l el un die para l´animar. Siempre biu a sou pai cun gurbata i agora nun l staba a gustar de l ber siempre cun alparagatas i fato de correr, mesmo nun indo a correr.

Si pai, tu siempre fuste l pai mais baliente de l mundo!

Sabes, ne ls nuobos trabalhos nun quieren giente cun pelo ruço, diç-le l pai!

Mira pai, stá eiqui la tinta cun que mai pinta l sou! Bámos, que you te dou ua mano. Sou pai riu-se mas cun risa triste. Nun ye perciso filho, you hei-de amanhar algo, mesmo cun ls mius cinquenta anhos.

Juanico yá habie antendido muita de la deficuldade. Sous pais yá tenien tebido ua cumbersa cun el quando fui la mudança de scuola mas nun sabie que la crise de que todo mundo falaba, habie tamien chegado a las caixas de l´arbole de Natal.

Nó, Juanico! Astanho nun pongas nada de jogar na carta de l Pai Natal. El tamien fui çpedido i nun te puode trazé-los. Pon só uas botas i uas calças de pana. Nien la jaqueta de lhana. Tenes que te amanhar cun la que te merquemos l anho passado. Puode ser que apuis no tiempo de ls saldos nós amanhemos modo de la mercar.

Ahhhh! Nóóó! Quiero tamien ua playstation!

Apuis alhá se cumbenciu cun las cousas que sous pais splicórun, el que siempre tenie l que querie.

Nunca Juanico habie puosto nada destas cousas nua carta. La cousa staba a demudar, staba, pensaba el…

Juanico inda nun sabie screbir la carta. Anton, sintou-se al pie de sou pai i fui-la ditando. Siempre serie melhor al pie de sou pai do que na scuola… Sabie el alhá se nun quedarie ambergonhado…

Ua “playstation”que habie bido nun soto dun centro comercial, daqueilhas que parécen un cumputador, quedou-le na garganteira, mas,… pormessas son pormessas… Era tiempo an que Juanico tenie que se gobernar cun l que l´habie sobrado de ls derradeiros anhos de Natales gordos.

La mesa de Natal yá staba puosta pa la cena, las lhuzicas piçcanhában na árbole. Todo staba yá porparado pa la cena. Sou pai habie frejido ls afelhozes i ls suonhos i habie feito l arroç doce. Juanico spargiu an cada un, açucre i canela i fizo birar alredor ls suonhos, na cama de la cáldia de açucre, canela i laranja spremida. A bien dezir sou pai sabie que nun debie de star acerca i por esso le puso pal´outra punta, yá loinge de la sartian.
Sue mai porparou l bacalhau i l polbo cun batatas i tronchos. Sous abós nun tardarien i sue abó Marie trazie siempre un munton de cousas doces. Inda se staba a babar só de se l lhembar de l tuoro de checolate de l´anho passado i de la lhampreia d´uobos…

Á pai, porque ten aqueilha caixa uns buracos porriba?, percuraba Juanico un cachico antes de la meia nuite. Mas eilha nun staba alhá inda agorica mesmo!
Spera un pouco, Juanico, apuis hádes ber.

Ui, un gatico! Que prenda mais guapa! You siempre quije un gatico i bós nunca me fazistes la buntade…
Bien háiades pai i mai. Este ye l Natal mais feliç de la mie bida!
Un gatico, l miu Farruscas!, dezie Juanico anquanto agarraba nel. Bou a dá-le lheite i a fazé-le la sue cama no tapete al pie de la mie cama.
Á abó Marie, mirai-lo!
Pai, porquei ten tanto friu l Farrusquitas? Adonde l mercou l Pai Natal?
El nun ten lheite para dar als gatos i por isso nunca te lo habie trazido. Fui you que lo achei a la borda de l caixon de l lixo, a el solico a miar. Tan pequerruchico, meti-lo no bolso para que nun l bisses quando bulbi de çpejar l lixo. Apuis amanhei la caixa cun buracos para que pudira resfuolgar. Merece tener ua famílhia i tu tamien siempre quejiste tener un gatico... Telfonei a tue mai assi que l bi i eilha nun s´amportou.
Oubrigado pai, oubrigado, mai! Sodes ls melhores pais de l mundo!
Adoro-bos!
Farruscas, nun tengas miedo! You sou tou amigo!
Á abó, mirai que pequerrico!
Tenes que quemer bien l lheitico para medrares, Farrusquitas!

Era tiempo de crises eiquenómicas i financeiras, era tiempo de cousas que Juanico nun antendie por muito que houbira ls telejornales anquanto almorçaba i cenaba i que l´antrában por sue bida adrento cumo la colher entra na malga de l caldo. Era tiempo de muita zounestidade cumo oubie dezir, mas para el, fui l tiempo que l dou l gatico que tanto habie pedido i que sue mai nunca habie quejido porque le stragaba la casa.
Juanico ancomeçaba a ber la bantaije de tener ido a bibir para esta casica mais pobre, terreira. Inda porriba mais acerca de sous abós! Apuis, sue mai nien habie rezungado cun sou pai quando biu que querie lhebar l gatico…

Ye tiempo de Natal i há-de ser tiempo doutros Natales mais justos, mais solidários, mais houmanos, anque las bumbilhas de las árboles nun séian tan relhuzientes.
Siempre haberá Natal quando houbir ua risa ne l rostro dun nino…

terça-feira, 15 de novembro de 2011

Salimiento de l lhibro, Ls Quatro Eibangeilhos




L outor de la traduçon, Dr Amadeu Ferreira, quedará cuntento cun la buossa perséncia neste eibento i por esso, eiqui deixo l cumbite dregido als seguidores deste miu blogue.
Bien háiades pula buossa preséncia.



Para lerdes l cumbite, clicai na eimage.

domingo, 13 de novembro de 2011

LA ÇPRANÇA NACE

La çprança
nace an cada caída
i an cada tropicon
que más alantre mos lhieba;
an cada colchon
a calcer la raíç
de l´arble delorida.


Sóltan-se las cotras,
cun l cuscuron a relhampar
i la racica a beisar
ls gromos de la bida
i, ne ls cerros de l´arada,
tornará a medrar
çprança de grano,
de fruito i de risa.

L zgusto de l´eimbierno
nada mais fui
que neçaira malzina.


La çprança
nace
de l gromo a medrar
ne l ambeligos
de la tierra atrecida.

sábado, 5 de novembro de 2011

Monólogos de Solidon

Mai Ana até se ponie mala quando tenie que te mandar cun las bacas. Tan pequerrica! Cun seis anhos yá ibas cun eilhas.
A mi passou-me l mesmo tamien cun ua baca chamada Dourada. Mira, ua beç que la baca staba a quemer nun pan i you nun era capaç de la botar porque l tenie miedo… Apuis alhá chegou tiu Luís i botou-me-la.  La mesmica que tu cun la Mourisca.
Nun eras nada faladeira. Passabas na rue de l Gato i só falabas cun tie Eimílhia, la tulhidica que staba na cadeira, a la puorta. Ua beç pediu-te la guelhada para eilha poder anxotar las bacas. Tu deste-le-la i apuis arrajeste outro palo para amenaçares la Mourisca quando ancaraba para ti.
 Ua beç para te fazer falar tie Jesepa dixo-te: Anton Marisé, para adonde lhiebas las bacas? Apuis tu deziste assi: You nun sou Marisé! Marisé y ela outra. Essa cuonta fui-me, i inda me ye cuntada muita beç.
Striba ls dous palos un no outro que árden melhor!
La tie Parreira quedórun sien pai mui nuobos, siete armanos. Apuis bieno eilha i un armanico para casa de tiu Manuol Antonho qu´era un home mui rico. Diç que mataba siete conhinos i l home recebie todo mundo que percisasse. Chegou a tener siete criados. L tiu Falcon, l abó de Norberto era pai de Eirnestina, sue mai, cuitadica, ua tie que se amburrachaba muito. Apuis tie Einestina tubo a tiu Agarpino dun criado.
Tiu Manuol Ferreiro casou-se cun eilha i apuis ye que naciu Norberto. Ls dous éran só meio armanos. Dezie la giente: Manuol Ferreiro si queda cun un casal!, assi el tenga juízo para trabalhar esses bienes todos. Nien un nien outro, cuitados... Fúrun bandendo, bandendo; eilha siempre burracha. Tanta fogacica cumo pai Abelino lhebou para aqueilha casa!
Eilhes i tiu Baltesar i tou abó Júlio éran de ls mais ricos deiqui. Tou abó Júlio i l tiu Baltesar éran armanos. Tales uns, tales outros.
Ua beç tiu Baltesar nun tenie papel para anrebulhar l tabaco i anrrebulhou-lo nua nota de cuonto, i, apuis fumou-la. Diç que l tiu Juquin Falcon que l dixo: Á Baltesar, essa nota inda te bai a fazer muita falta.
Mira tu que todos ls trés zbaratórun todo…
L tiu d´ Ourora de l tiu Baltesar era de Baldalgoso i apuis dezie: bien arrependido quedei, mas naide me abriu ls uolhos. Apuis you dezie-le, á Baltesarota, Baltesarota! La mie pormeira mulhier era tan trabalhadeira!
Yá stá lhabada la selada. Nun la comas assi frie que quedas pior de la garganta! La última auga ten que ser morna. Ye melhor assarmos un cachico de marrana. Si sou bien ruin que nien un caldo fiç!
Tu yá stás melhor ora si? Bien faziste an quedar  an casa. Estas cousas cúran-se no caliente.
Quando eras pequeinha tamien eras mui atreita a custipados  i porblemas de gorja.
Yá naide presta! Siempre estes delores anriba de las cruzes que parécen garfos spetados.
 Ua beç  pai Abelino lhebou-te a Zenízio cun el a cobrar la bença. El era porque te querie amostrar. Tenie muita proua cuntigo. Staba yá friu i nós nien queriemos que te lhebasse por bias de seres chuquieça, (atreita a custipados).  Apuis, truixo-te anriba de ls sacos anrebulhada nua manta i nun trazies friu. Benies mui cuntenta!
Antonho Agusto sabie todo de sous abós. Ls bienes que tenien, todo. Tiu Falcon tenie muito, muito… Fúrun uns tontos, dezie-me el un die. You podie tener las melhores cousas de l termo. Aqueilha mesica que te dou era de la casa del. Mobles i todo, todo tenien. Las alfaias todas, l lhagar, potes de l´augardiente, todo, todico.
 Antonho Agusto,  Antonhico cumo l chamábamos, staba muita beç cun mai Ana i pai Abelino. Éran mui rapazeiros i balírun a muita giente para l quedáren cun ls ninos!
Bá a ber anton se quieres assar algo, you bou a dar buoltas eiqui na cozina para ber se me zangaramono!

Na Quaresma íbamos a anquemandar las almas, diç que se ganhában muitas andulgenças. Apuis uma beç fumos a cantá-las pa la ruga de l Gato. Souturdie tie Fábia Santas staba mui admirada porque diç que cantában mui bien.
L Abó, l tiu Fertunato, de San Pedro,  antregou-le la quinta qu´el tenie eiqui, de graça. Apuis bendírun-la i quien l cumprou alguns de ls bienes fui Anrique. Eilha era de Bila Seco.
Oi, nós nunca tebimos morron no pan! Quando you bin de Moçambique tenien-lo cheno. Para l cozer tenien que l lhabar. Mas quei… l gosto alhá quedaba siempre algun. Tenie que se calar. Marie Gusta ua beç metiu-se no munton que staban a calar para l, ir apartando cun ua pala al modo que l´iba botando ls puolos. Tubo que ir pal spital. Aquilo era de ser nun quarto sien circulaçon d´aire. Estas cousas son mui peligrosas. Nun bês l que fui cun senhor Alfredo Fertunato!?   Resfolgou beneno, cuitado. Staba a mexer la cáldia al modo que iba fumando i, assi se morriu…
Mira aqueilha tie na telbison cumo çcarrega stierco!
Tamien a mi me passou isso!
Mira, aqueilha andubo a fazer la massa. Agora stá a meter la massa no forno.
You quando ancomecei a fazer pan yá nun era nuoba. Era siempre mai Ana. Eilha si sabie! Biendeilhas daprendírun al pie deilha. You ua beç bi ua tie de San Martino a fazer la massa i só l´anrebulhaba, só l´anrebulhaba. Habie de ficar bien fulheiro sien la bater!... Tenie que se mexer bien la massa, bien mexida, bien sbuldregada; apuis fazien-se ls rolhos i assi spertaba. Apuis eilha stendie-se pula masseira i abrie brechas i, quando assi era, yá staba spierta.
Quando Lucília bieno para acá dezie que nun era capaç de meter l pan assi tan brando. Eilhas deixában la massa dura que nien un pedierno. Eilha apuis aprendiu cun mai.
Ls tous garotos si gustaban bien de me ajudar a fazer l pan! Nun bés que Ricardo apuis amassaba?! Cumo se bai l tiempo! Éran uns garoticos quando andaban porqui. Agora yá nien se l lhembra isto… Nun hei-de star cumo stou!!!
Nós poníemos-le un scrinho stribado a la massa para que nun corrisse pula masseira apuis que spertasse. Outras nun l ponien nada.
Porque la deixaban dura?, percurei you.
 Pus claro! Stando dura yá nun corrie, mas l pan nun quedaba tan fulheiro. Bien se bie nas fogaças que mos tornában quando las amprestábamos a alguns.
Bá, até manhana!
 Yá!
Si, yá nien paro de pies!
Ui, que si t´aspareces a tou pai! An todo! Diç eilha yá de drento apuis que me oubiu a spirrar i a tossir.



quinta-feira, 3 de novembro de 2011

Duolen-me

 


Duolen-me las fuolhas
A çprendé-se de ls galhos
Nestes dies de chúbia.

La raça passa antre las nubres
Almeia l sufrir de ls trampos
Amostrando-le la camisa de drento
Nua quaije nudeç de cuorpo.

L  aire abana-le la denidade
Als pinzones
Nas  fuolhas adonde yá  só cuorre
Un filico de paixon.

I assi barimban, barimban
Frimando sous dedos
Ne ls andebles suonhos
Que ban acobelhando.

Giladas hán-de chegar
Para cun eilhas lhebar
La calor de la cinza
Que l bai bundando.

Duol-me la primabera
Maluca
Que nun se arrima
Als galhos que se ban amofecendo…

Tiempos houbo
An que las florestas
Cantaban cantigas
Als beilares de las berbontas
Siempre a  remissacar.

Duolen-me las cantigas
A mandáren caminar
Por caminos que se ban anchuquecendo…

Arquivo do blogue