Moçambique

Moçambique
Parque da Gorongosa

Douro

Douro
An cama de mofo

segunda-feira, 10 de agosto de 2015

Hoije falo-te de fragas que chóran


Talbeç nunca te tenga dito. Talbeç me tebisse squecido de te dezir por bias de m´ambair, quando miro sien nada ber, quando caminho sien dar fé de las piedras i solo sperto quando un tropicon nua piedra me deixa l dedo cun un alçapon abierto.
Talbeç nunca te tenga falado an tropicones sequiera, an piedras, an galatones que angúlhen miedos…
Nien sequiera an fragas nunca te falei. L tiempo ye un cabalho, cumo aire que passa a assoprar, cumo ua scuma que se çfai, cumo un suonho que se scapa quando la campana toca.
Hoije bou a falar-te de fragas, de fragas dadonde se fazírun las cantaries de l tranqueiro adonde ancosto la falta d´eiquelíbrio, l chano adonde refresco ls pies çcalços, l puial adonde spero las buonas horas, l piedamigo que sigura ls triatos de l´eimaginaçon por falta de palha molida i de munha, la pila adonde lhabei las monas enquanto la corteilha speraba ls laregos.
Hoije bou a falar-te de fragas, só de fragas.
Uas ferreinhas de quelor azulada, duras, cun personalidade de malho a bater na reilha; outras a sfarelá-se, bien mandadas, amerosas, stiraçadas al lhargo de l caminho que de tanta beç séren beisadas por pies dalgeiros i batidas por ambernies, se fúran deixando furar, nacendo neilhas poçanquitas adonde ls paixaricos s´ambóuban a saber de semientes i l´auga se fai bidro ne l Eimbierno.
Outras, daqueilhas que son spintarroxadas de branco i negro cun punticos a relhuzir, que nun ténen dureç de fierro, nien brandura de farelos. Ye mais destas últimas que te quiero falar. Uas tan grandes que me lhémbran papones de nineç, altas, mielgas ou trimielgas, a zafiar ls garotos buieros i que ls scalones gastos me cumbídan a chubir outra beç.
Outras redondas, tetas de dunzela cun bestido amarielho zabetonado, antre las spigas drobadas,
Las resbalinas, se bien calha inda cun marcas de ADN, cachos de piel de nalgas çfolhadas, calças rachadas que mais se rachórun, restros de poupelina de bestidos cun trasgones.
Ah, Mas hai ua que ten gusto a moras! Moras spremidas nas poçanquitas que l tiempo le fui fazendo. Bino de moras, buído cun ua pipa de çanteno roubado a un restrolho antes de las chúbias de Setembre. I outra, i outra, outra i mais outra, adonde chubi, dadonde caí, adonde joguei de morada i a las scundelinas, adonde quedei ancabriolada a ber la selombra a medrar.
Passo, miro-las, eilhas míran para mi, acéinhan-me, fálan cumigo, cúntan-me stórias, chóran, píden-me que torne…
Tamien las fragas stan a morrer de solidon!...

terça-feira, 24 de março de 2015

Doutoramiento subre l Mirandés

Jiulia Mazzantini de l´Ounibersidade de Pisa porpara tese de doutoramiento subre la Lhéngua Mirandesa.
Mais ua! Bien benida Jiulia a la lhéngua de l nuosso coraçon!!!!

sábado, 14 de março de 2015

L melhor ye scachar


Beio an ti, salgueiro ua amerosura que t´ambeijo. Las tues flores mais paréçen parrecos apuis de secos, al nacer. Nó, muita mais brancura! Talbeç mais algodon abierto a fazer niebe ne ls campos, mui guapos, anque só ls tenga bido an filme. Só apuis te bénen ls bestidos de berano. 

Apuis, stás siempre fresco. Se l´auga nun te passa acerca, botas raízes sien miedo que se te scápen. Ténen la rata por cumpanha i tu nun muorres d´amores por eilha…

Apuis, sós tan salagre, tan lebe! Se te púxan ou se se chúben anriba, nun stás para anteimar a fazer fuorça para outro lhado: Partes-te sien te drobar.

Nun antendo l tou mundo begetal! Tu nun sós teimoso i partes-te sien t´anraibar.

Ne l mundo d´adonde you bengo, ls teimosos ténen carreira de cochino muntés i hai-los, bei tu salgueiro, párten-se para nun se drobar, mas antes disso, férben de raiba nas sues benas…
Sós afertunado, á salgueiro!!!!

sexta-feira, 13 de março de 2015

Ls antocables




Apetecie-me tanto dezir pragas,

screbí-las, grabá-las,

filmá-las, pintá-las

i colá-las.

Será que las maizicas ténen culpa

dessa zounesta nacedura?!

Assi sendo, inda m´apetece dezir mais ua i,…

pacéncia, que me çculpe la mai

que nun tenga mancha,

mas l filho lhieba la praga na mesma…

 

“Listas Vip”, “ls antocables”!

Agarrai i botai pa la ruga quien na sue bida mexir!

Agarrai-los que esses son ladrones!...

Lhebai-los pa la cadena, que ténen buon cuorpo!

Son tocables! Son de chicha i uosso,

mais uosso que chicha…

 

Ls outros  son património eimaterial de l Paíç,

nun se le mexe, son la lista de nomes, nó giente…

 

Ui que si m´apetece dezir las pragas:

Mandá-los pa l palo que ls fizo,

mandá-los a meter l palo

que rebézen I tórnen a rebezar

 i pa la puorta d´adonde salírun...

 

Sigurai-me, senó inda digo!

domingo, 8 de março de 2015

Ls mius suonhos nunca an mi coubírun!...



Ancalquei caminos de toijos. Atrabessei touçones a apartar piornos.
Caiu-se ua semente na tierra que nunca naide desiou que chegasse a tener oulor a pan caliente. Medrei antre silbas, spetei restrolho ne ls uolhos quando de barriga me deixei cair.
Dun lhado de mi solo tube beisos tardiegos i talbeç por bias disso la queluna steia tuorta pa l outro lhado. Joguei cun grilhos i bacalhouras i secalha lhagartos i queluobras. Talb
eç dende me tenga benido l ser fouta.

 Para mais ua códia ou un uobo ne l polheiro, fazie manhuços al rebusco de spigas, talbeç para mais uns uobos ou, alrobés, para que l tiempo nun me parecisse eiterno porque ls bechicos s´habien fartado de jogar de morada comigo. Assi medrei un cachico, até poder cun la guelhada, até aparar las buostas anriba l trilho, até poder cun la barrila chena d´auga. 


 Feliç auga que tubo quien la sustenísse! Ls mius suonhos nunca an mi coubírun!…


Tube miedo, muito miedo… Tube tanta beç miedo de l atafanho, nun cerrado antre cabeços i, l siléncio que agora me arrolha, naquel tiempo angulhie-me anteira. Para alhá de la burra i de la buiada só bie d´horas an quando l fumo dun eiroplano, tan alto, tan alto, que me parecie un cínfano.

Ende nien las bacalhouras yá nada querien cumigo. Era tiempo an que yá nien eilhas cumprendien la mie alma ansastifeita.
Un die quije ir na burra ruça pal Brasil, mas eilha, cun las quatro patas assentes na tierra, biu que nun serie capaç de sonhar tan loinje...
Quedei i fui senara i de la mie senara se moliu farina, de la farina se fizo pan: tostadas, moletes, fogaças, tenendo al salir de l forno,  l oulor que speraba an nina…


Ansastifeita, muito mais que las bacalhouras que hoije beio i que se cunfórman cun la sue bida a andar a remissacos na mesma cortina, me bai siempre apetecendo chubir na burra ruça i salir pul mundo, nien sei para que lhado!...
Ls mius suonhos nunca an mi coubírun!...

sábado, 7 de março de 2015

Há-de haber un die...




An cada die
que me sinto die
sei que ye l die
que tenerei
cumo quiero i sei.
Quien sabe se manhana
será manhana para mi
puis ne l onte
de algo me deixei.
Agulheto
ls cordones als dies
para que nun déian
tanto tropicon
i camino
çfazendo ls nuolos
para assi la bida
l sfregante bibir.
Há-de haber un die
que me sentirei nuite
mas nesse die
nun chorarei ls dies
que deixei que la nuite
la lhuç le roubasse
i assi ls dies
nun bíssen l die.

quinta-feira, 5 de março de 2015

Bi la tue risa

A Amadeu Ferreira, adonde steia!


(Bilingue)


Quien sticará l die madrugada afuora,
quando l siléncio nace na cidade?
Quien será farol na aldé
apuis que las bumbielhas de la ruga
se apáguen?
Quien será cumpanha
apuis que ls delores apérten?
Quien será beneiro
por adonde mánen las palabras?
Quien será nino
a sigurar la boladeira de ls suonhos?
Na preça de casa
deixabas colgado un cerron
cun la lhéngua
cun que nunca t´aquestumeste a sonhar.
Apuis que cerrabas la puorta,
outra s´ancarrapitaba por ti
i te fazie cumpanha na spertina.
Çque la cidade ardie
cun l nerbioso de formigueiros a botar gente,
cargabas ne ls ombros la cerrona
para amanhar modo de remendar ls buracos
que outros fazien an muitas bidas.
Quien mirará pal sien abrigo
para ber se se lhabou
ou s´inda ten la camisa
toda cagada, de la biespura?!
Hoije a la pormanhanica,
quando bi ua flor acabada de salir
i a mirar para mi cun un sunriso abierto,
bi nessa flor la tua risa…
Vi o teu sorriso
Quem prolongará o dia
madrugada fora
quando o silêncio nasce na cidade?
Quem será farol na aldeia
quando as luzes da rua se apagam?
Quem será companhia
quando as dores apertam?
Quem será veio
por onde brotem as palavras?
Quem será criança
para segurar o papagaio dos sonhos?
Na entrada de casa
deixavas dependurado um saco
com a língua
com que nunca te habituaste a sonhar.
Depois fechavas a porta
e outra se enleava em ti
e te fazia companhia até a desoras.
Logo que a cidade ardesse
com o nervoso de formigueiros a deitar gente,
carregavas nos ombros a sacola
para conseguires remendar os buracos
nas roupas que outros faziam
nas vidas de muitas pessoas.
Quem olhará o sem abrigo
para ver se tomou banho
ou se está ainda a usar
a camisa suja da véspera?
Hoje de manhazinha,
quando uma flor acabada de abrir
me sorriu com um sorriso aberto,
vi nessa flor o teu sorriso ...


Adelaide Monteiro
5/3/2015

segunda-feira, 2 de março de 2015

Adonde ls suonhos te nácen


 

                                   

Deixa-te lhebar

pul balanciar de ls suonhos

sien que se te lembre

de la sede nas tues fronças

i  t´assuste la mundiada

a que l paiç presta bassalaige.

Debrebe l tou jardin será berde,

las tues flores queloridas,

l tou uoco anchido,

la tue guerra bencida.

Bonda que cerres ls uolhos

i te deixes lhebar

até l mar de çanteno

adonde to ls suonhos te nácen.

L NUOSSO QUERIDO AMADEU FERREIRA DEIXOU-MOS ONTE. QUEDARÁ SIEMPRE CUN NÓS.



Un die screbi para el este poema

 

Ténen las tues palabras

 

 

Puodes zbiar muntanhas cun tous feitos, ser un porfissional de cuorpo anteiro, puodes ser todo l que seias, mas seran las palabras que deixas screbidas que eiran perpetuar la tue mimória, la mimória de l tou pobo i la bida de la tue lhéngua.

 Yá ls tous uossos seran cinza, la tue chicha puolo, la tue alma lhuç a ancendiar ua streilha, mas eilha, la palabra, será siempre fincon adonde pousen siempre ls mouchos to las nuites, las cotobias to ls dies, marco giodésico dadonde se abistaran to ls pobos que tu canteste cun ls sonidos de l soletrar de sílabas.

 Tenaran las tues palabras la dureç de l diamante bruto que cun nada se puode riscar, para eiternizar la tue lhéngua i la tue cultura. Al mesmo tiempo, teneran la lebeza dua smeralda nun peito de alabastro, la transparéncia de l´ auga de las fuontes i de l berde de l termo na primabera, para que le seia stramitida toda la fermosura.

 Ténen las tues palabras l correr sereno dun riu, adonde zaguórun ribeiros calmos.

 Ténen las tues palabras la fuorça dun mar cun óndias de marés bibas que toda la arena de la praia son capazes de arrastrar.

 Ténen las tues palabras l bigor de las muntanhas cun sues fragas que l aire bai alisando cun assopros, para formar balhes, adonde se deita la nata que fazerá medrar mais palabras ne l feturo.

 Teneran las tues palabras la tue eisséncia, porque de palabras sós, pula palabra te dás i pulas palabras trabas batailhas.

 Bien haias amigo, por todo l que sós i mos dás!

 

 

 Agora digo, bien haias amigo, por todo l  que fuste I mos deste!

 Bien haias por teneres sido miu amigo!

 

 

Deixa-te lhebar


 

Deixa-te lhebar

pul balanciar de ls suonhos

sien que se te lembre la sede nas tues fronças

i  t´assuste la mundiada a que l paiç presta bassalaige.

Debrebe l tou jardin será berde,

las tues flores queloridas,

l tou uoco anchido,

la tue guerra bencida.

Bonda que cerres ls uolhos

i te deixes lhebar

até l mar de çanteno

adonde to ls suonhos te nácen.

quinta-feira, 19 de fevereiro de 2015

Nineç




Era ua beç. Assi se anqueméçan las stórias passadas.
Era muita beç, digo…
Tenien que me dar la argolha de la punta de l baraço. Nun le chegaba por falta de altura. L braço  era pouco mais gordo que l baraço. (Siempre gustei muito mais de jolda i corridas do que de quemer, quando era nina).
Botaba-le cun fourça al fol, aquel monstro de cuiro, madeira i fierro,  mas a las bezes quanto mais fuorça le botaba parecie-me que aqueilha cuorda me puxaba parriba, ls pies alhebantaban i quaije que quedaba colgada.
L´aire que salie de l fol  fazie acender la fornalheira aondo l fierro de las reilhas se cunfundie cun las brasas de l carbon de fierro aceso. Ua reilha salie para ser malhada na çafra, antre porretaços i caralhadas. Botai-le mais fuorça, caralho!
Anque stebisse aquestumada, aqueilhas caralhadas inda me fazien soltar mais ls pies de l chano, mas assi i todo cuntinaba a dar al fol para que las outras reilhas que alhá staban pudíssen chiçpar quando las tanazes lhargas las lhebássen pa la zaba que las speraba.
A las bezes cerraba ls uolhos por bias de ls bózios als malhadores de pouca fuorça ou falta d´halblidade i pulas chiçpas que l fierro a ser malhado  botaba. Apuis oubie uas porradas secas i certeiras dadas  por miu abó antes de banhar l fierro n´auga de la pila grande i l cherriç de delor, de la calentura le baixar nun sigundo. Essas yá nun chiçpaban. L fierro yá iba quelor de cinza.  Ls malhadores çcansában. You nó! Cuntinaba colgada de la cuorda a botar fuorça al braço i a fazer fuorça nas piernas para nun alhebantar bolo.
Las tanazes sacaban outra reilha i mais carbon iba pal bulcon. Afola cun mais fuorça garota!
L braço yá quanta que me dolie mas nun me queixei…

Estes caralhos nien son capazes de trazer un afulador! Que caralho quereis?  Deixais l trabalho todo para mi,  dezie el enquanto metie la reilha outra beç na fornalheira para le dar la peniténcia final cun la sue marra. Era un eicelente ferreiro  i mui eisegiente. L que le salie de las manos nun ambergonhaba a naide…

You daba al fol i oubie cumbersas que muita beç ls mius cinco ou seis anhos nun antendien…
A ber s´ides a saber de quien deia al fol que la garota yá bai cansada!  

Nisto, tubo tiempo de mirar pa l miu bestido todo anciscado i pa las manos de carboneira.

segunda-feira, 16 de fevereiro de 2015

Que fazerie you sien las mies manos



Que fazerie you sien las mies manos
Se cun mais nada me digo i sou!?
Ne lábios anrebúlhan-se las palabras
Que  de tan ambergonhados
Nun sáben cumo te dezir.
 
Que fazerie you sien ls dedos
Para de l tou cuorpo sacar música
De l tou coraçon golfiadas
De ls tous uolhos ouciano
De que nun sou capaç de fugir!?
 
Cun eilhas bózio, scabo, ameroso
Sfrego l delor, acarino, smago
Falo, scribo, pinto, bordo
Anraibo-me, beiso, amánsio
Fago doce de l qu´era amargoso.
 
Que fazerie you sien las mies manos
Anque ganhuolos le téngan nacido
Tirando-le finura, dando-le manqueiras!?
Mas las manos rálhan, fázen,  nun se fícan
Lhebando ls dedos a dezí-me toda…

  

quinta-feira, 12 de fevereiro de 2015

L´ourgéncia (Dedicado a Amadeu Ferreira)


 Fúrun las palabras
que arrimórun las nuossas bidas,
an tiempo an que fugies i,
a miu passo mais sereno,
tamien you iba fugindo.
Tenies priessa, siempre priessa,
registente que nien peinha,
de la mais ferreinha,
spierto que nien fuonte
que mais a la nuite mana.
Faziste de las palabras
çudas adonde te refrescabas,
assomadeiros por adonde biajabas,
çeçon cun que t´alimentabas,
 jinela por adonde t´ assomabas
 i las cunsemiçones ampuntabas.
Fugies
 i fazies de las palabras
cumbustible
para dar fuorça al tou fugir.
Cuntínan-te a cascalhar na cabeça
las palabras 
i fazes agora deilhas caiatas
para trabar
amparos pa la piedra a sfarelá-se.
Nun hai an ti priessa, mas ourgéncia…
L´ourgéncia de cada sfregante
para cada sfregante
an palabras eiternizar.

Tan loinge


Znudo-me quando te digo
que nun bibo
nesta zdita
 de nun te tener acerca. 

Stico ls passos
mas la çanca
nun abarca mais terreno
i sei bien,
cun tal canseira nun chego.
 
Apuis,
debélgan-se ne ls dedos las palabras,
falta-le  resfoulgo
para me dezir por anteiro
i por anteiro te dezir.
 

Tan loinge,
sien ser capaç de screbir! 

I you loinge,
que de tan loinge, zaspero.

 

domingo, 25 de janeiro de 2015

Quanta beç!....




Quanta beç me apetece screbir-te para te falar de l apego, de las soudades, de la falta que me fazes.  A las bezes torno a nina i jogo de morada, custruo ua stória i falo you sola, por mi i por ti. Outras bezes bonda-me mirar para ua nubre i alhá me bou an siléncio, sien gasólio, portaiges ou belhete de carreira, muito mais depressa do que se fura d´eiroplano que há-de parar an Bergáncia outra beç.

Hai uns cuntornos na linha de l hourizonte que me parécen tetas, uns azules lhougo a seguir que me parécen dunas i mar que pul Berano s´ancendéian an quelores de fogo, cun un sol que nun aguanta tanta fuorça i se bai para outras tierras mais fries para que nun arrebente i pegue fogo al mundo. Quanta beç me apetece salir deiqui,  agora que stou anregelada, i ir cun l sol para tierras mais calientes, nestes dies que nien se mos amostra i nien se çpide nós.

Quanta beç me apetece boziar por ti para que me tragas ua gelada i tiempo seco! Ando porqui cumo gato angafado que se deixa queimar pul lhume de tanto se arrimar i nun hai modo de calcer! Tengo soudades, áh, se tengo! De ti… De l tou friu cun aire de riba que lhieba toda la nubrina para loinge. De la tue nubrina que se fai an çanceinho mas que nun se me agarra als uossos. De la tue niebe que m´amerosa l pisar.

Hai uns cuntornos an tou mirar que me calécen. Hai streilhas ne l tou cielo que stremécen muito mais quando las miro, streilhas que déixan un rastro muito mais cuntino de lhuç a queréren chegar als touçones.

Hai uns cuntornos an tous cabeços que me dan de mamar.  Por isso me dou para te screbir, para que guardes l reteson de las tetas l mais que puodas i apuis me recibas cun toda  la apuiadura…

Quanta beç…

sábado, 24 de janeiro de 2015

Hoije l sol spertou-me i, ls mius uolhos yá nun aquestumados a la sue lhuç inda stan cun ls cortinados meio cerrados.

sábado, 17 de janeiro de 2015

Hoije stou chorona. Pronto!
Stou mesmo chorona.
You sou chorona...
Bou-me a scapar
Porque hai siempre porqui...
Algo a fazé-me chorar

Mas quando bou a salir
Aparece-me ua eimage
Ua frase
Un nino
Ua mai
Un belhico
Un ato de terrorismo
Antoleráncia
Arrogáncia
Desamor
Fome
Zamprego
Las lhágrimas sálen
L coraçon aperta
La mano treme
Angulho las lhágrimas
I...
Tengo que ir!!!
Stou mui chorona!!!!
 

Arquivo do blogue